هشدار | این عارضه یعنی شما دیابت دارید

یبوست، زمانی اتفاق می‌افتد که حرکات روده شما آنطور که باید نباشد و یک علامت شایع گوارشی دیابت است و کارشناسان تخمین می‌زنند که ممکن است تا ۶۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت را تحت تاثیر قرار دهد.

یبوست می‌تواند ناشی از سطوح بالای قند خون باشد که منجر به آسیب عصبی در سیستم گوارشی، رژیم غذایی کم فیبر، عدم ورزش و استفاده از برخی دارو‌ها می‌شود.

یبوست چیست؟
یبوست زمانی اتفاق می‌افتد که حرکات روده شما به طورعادی نمی‌باشد و در حالی که حرکات روده هر فرد کمی متفاوت است، یبوست به طور کلی به عنوان موارد زیر تعریف می‌شود:

• اجابت مزاج کمتر از سه بار در هفته
• مدفوع خشک، سفت یا سخت و دردناک
• نفخ یا ناراحتی همراه با حرکات روده

تقریباً همه افراد در دوره‌ای از زندگی خود دچار یبوست می‌شوند. این مشکل گوارشی معمولاً در اثر عواملی مانند رژیم غذایی، داروها، کم آبی بدن، استرس، تغییر روال، سفر و فعالیت بدنی کم ایجاد می‌شود.

یبوستی که به سرعت برطرف می‌شود، معمولا جدی نیست، اما زمانی که یبوست شدید است، به طور مکرر اتفاق می‌افتد، یا ناشی از یک بیماری دیگر مانند دیابت است، نیاز به مراجعه به پزشک دارد.

کارشناسان توصیه می‌کنند در صورت مشاهده علائم زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:

• بیش از سه روز اجابت مزاج نداشته اید
• درد یا نفخ شکمی دارید که از بین نمی‌رود
• خون در مدفوع شما مشاهده شده است
• حالت تهوع، استفراغ یا تب دارید

یبوست یکی از علائم شایع دیابت نوع ۱ و نوع ۲ است. افراد مسن، افراد با شرایط سلامتی خاص و افراد باردار ممکن است بیشتر از دیگران دچار یبوست شوند.

دلایل متعددی باعث یبوست در افراد دیابتی می‌شود، از جمله:

نوروپاتی دیابتی: آسیب عصبی مرتبط با دیابت به دلیل سطح قند خون بالا یا کنترل نشده می‌تواند بر نحوه حرکت غذا در دستگاه گوارش تأثیر بگذارد و منجر به مشکلات معده مانند یبوست یا اسهال شود.

رژیم غذایی و ورزش: ننوشیدن آب کافی، نخوردن فیبر کافی و ورزش نکردن می‌تواند منجر به یبوست شود. این عوامل ممکن است به ویژه بر افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارد که در مدیریت سطح قند خون و رژیم غذایی مشکل دارند یا ممکن است توانایی یا دسترسی به حرکت و ورزش را نداشته باشند.
داروها: برخی از دارو‌ها می‌توانند حرکت در دستگاه گوارش را کند کرده و منجر به یبوست شوند. این موارد شامل دارو‌های فشار خون خاص، دارو‌های ضد درد، آنتی اسیدها، آنتی هیستامین‌ها و دارو‌های ضد افسردگی می‌شود. این دارو همچنین می‌تواند شامل آگونیست‌های گیرنده GLP-۱ و گلوکوفاژ (متفورمین) باشد که هر دو دارو معمولاً برای مدیریت سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت تجویز می‌شوند.

یبوست چگونه درمان می‌شود؟
یبوست معمولاً با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی قابل درمان است و ممکن است با درمان‌های بدون نسخه (OTC) یا دارو‌های تجویزی در موارد شدیدتر برطرف شود.

اگر دیابت دارید، برنامه درمانی شما برای یبوست باید شامل نظر یک پزشک باشد تا اطمینان حاصل شود که هرگونه تغییری که ایجاد می‌کنید تأثیر منفی بر سلامت یا وضعیت کلی شما نخواهد داشت.

معمولاً ابتدا راهکار‌های خانگی برای تسکین یبوست پیشنهاد می‌شود. این موارد عبارتند از:

• خوردن فیبر بیشتر برای تحریک حرکات منظم روده به طور طبیعی
• افزایش فعالیت بدنی برای تشویق ماهیچه‌های روده به انقباض
• افزایش سطح هیدراتاسیون برای حفظ عملکرد روان دستگاه گوارش
• مدیریت قند خون برای کمک به جلوگیری از آسیب عصبی دیابت که منجر به یبوست می‌شود
• آموزش مجدد روده، یا رفتن به دستشویی در یک زمان در روز، برای ایجاد یک روال حرکت روده

اگر این روش‌های درمانی مؤثر نباشند، پزشک ممکن است دارو‌های OTC یا نسخه‌ای را توصیه کند، از جمله:

• مکمل‌های فیبر برای کمک به تحریک حرکت روده
• نرم کننده‌های مدفوع برای دفع راحت‌تر مدفوع
• ملین‌های اسمزی مانند MiraLAX و Generlac (لاکتولوز) به جذب آب به روده بزرگ کمک می‌کنند و در نتیجه حرکات روده راحت‌تر دفع می‌شود.
• ملین‌های محرک مانند Ex-Lax و Dulcolax حرکت ماهیچه‌های روده را تسریع می‌کنند.

انواع خاصی از ملین ها، مانند لاکتولوز، می‌توانند بر سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت تأثیر بگذارند. مهم است که با یک پزشک در مورد درمان یبوست و دوز مصرفی مشورت کنید.

چه زمانی باید به یک پزشک مراجعه کرد؟
افراد مبتلا به دیابت که گاه به گاه یبوست را تجربه می‌کنند، بهتر است این موضوع را با یک پزشک در میان بگذارند تا تشخیص و درمان بهتری را دریافت کنند، اما اگر دیابت دارید و یبوست شما مزمن است (چند روز یا بیشتر طول می‌کشد)، ایده خوبی است که فورا به پزشک مراجعه کنید.

علاوه بر این، در صورت مشاهده موارد زیر به دنبال مراقبت‌های پزشکی اورژانسی باشید:

• یبوست شدید یا عدم اجابت مزاج بیش از سه روز
• یبوست که برای شما ناگهانی یا جدید است
• درد یا نفخ شکم که از بین نمی‌رود
• مشاهده خون در مدفوع شما
• حالت تهوع، استفراغ یا تب
• کاهش وزن ناخواسته
• زمانی که درمان‌های خانگی یبوست موثر نیستند

خلاصه
یبوست می‌تواند یکی از علائم شایع دیابت باشد که اغلب به دلیل آسیب عصبی مرتبط با دیابت در دستگاه گوارش است که از سطح قند خون کنترل نشده ناشی می‌شود. سایر عوامل موثر در یبوست عبارتند: از رژیم غذایی، ورزش و داروها.

با نظر یک متخصص غدد، افراد مبتلا به دیابت معمولاً می‌توانند از طریق تغییر سبک زندگی، مانند تغییر در رژیم غذایی و سطح فعالیت بدنی، یبوست را تسکین دهند. همچنین ممکن است در صورت نیاز از دارو‌های OTC یا نسخه‌ای مانند ملین‌ها استفاده شود.